Vikata Sankashti Chaturthi 2023: संकष्टी चतुर्थी हा हिंदू धर्माचा प्रसिद्ध सण आहे. हिंदू मान्यतेनुसार कोणतेही शुभ कार्य सुरू करण्यापूर्वी गणेशाची पूजा केली जाते. इतर सर्व देवतांमध्ये गणेशाला प्रथम पूज्य मानले जाते. त्याला बुद्धिमत्ता, सामर्थ्य आणि विवेकाच्या देवतेचा दर्जा प्राप्त झाला आहे. आज विकट संकष्टी चतुर्थीचा सण साजरा होत आहे.
विकट संकष्टी चतुर्थी 2023: आज वैशाख महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील संकष्टी चतुर्थी आहे. याला विकट संकष्टी चतुर्थी असेही म्हणतात. या दिवशी श्रीगणेशासाठी उपवास केला जातो आणि त्याची पूर्ण विधीपूर्वक पूजा केली जाते. या दिवशी पूजा केल्याने गणपतीचा आशीर्वाद मिळतो आणि भक्तांच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात, असे मानले जाते.
या दिवशी व्रत केल्याने जीवनातील सर्व अडथळे दूर होतात. विकट संकष्टी चतुर्थी तिथीची शुभ मुहूर्त आणि उपासना पद्धत जाणून घेऊया.
विकट संकष्टी चतुर्थीचा शुभ मुहूर्त (Vikata Sankashti Chaturthi 2023 Shubh muhurat)
विकट संकष्टी चतुर्थी 09 एप्रिल रोजी म्हणजेच आज सकाळी 09:35 वाजता सुरू होईल आणि 10 एप्रिल रोजी सकाळी 08:37 वाजता समाप्त होईल. या दिवशी चंद्रोदय रात्री 10.02 वाजता होईल. भद्राची वेळ सकाळी 06.03 ते 09.35 पर्यंत असेल.
विकट संकष्टी चतुर्थी 2023 पूजा विधी (Vikata Sankashti Chaturthi 2023 Pujan Vidhi)
या दिवशी सूर्योदयापूर्वी पहाटे लवकर उठावे. व्रत पाळणाऱ्यांनी प्रथम आंघोळ करून स्वच्छ व धुतलेले कपडे घालावेत. या दिवशी लाल रंगाचे कपडे घालणे खूप शुभ मानले जाते. स्नानानंतर गणपतीची पूजा करावी. गणपतीची पूजा करताना व्यक्तीने आपले तोंड पूर्व किंवा उत्तर दिशेकडे ठेवावे.
सर्वप्रथम गणपतीची मूर्ती फुलांनी सजवावी. तीळ, गूळ, लाडू, फुले, पाणी, धूप, चंदन, केळी किंवा नारळ प्रसाद म्हणून तांब्याच्या कलशात ठेवा. लक्षात ठेवा की पूजेच्या वेळी दुर्गा देवीची मूर्ती किंवा मूर्ती सोबत ठेवावी. असे करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. गणपतीला रोळी लावावी, फुले व पाणी अर्पण करावे. संकष्टीला गणपतीला तिळाचे लाडू आणि मोदक अर्पण करा.
गणपतीसमोर उदबत्ती लावून मंत्रोच्चार करा. पूजेनंतर फळे, शेंगदाणे, खीर, दूध, साबुदाणा याशिवाय काहीही खाऊ नये. संध्याकाळी चंद्र उगवण्याआधी गणपतीची पूजा करा आणि संकष्टी व्रत कथा पाठ करा. पूजा आटोपल्यानंतर प्रसादाचे वाटप करावे. रात्री चंद्र पाहून उपवास सोडावा.
विकट संकष्टी चतुर्थीचे महत्व (Vikata Sankashti Chaturthi Significance)
संकष्टीच्या दिवशी गणपतीची पूजा केल्याने घरातील नकारात्मक प्रभाव दूर होतो आणि शांतता कायम राहते. असे म्हटले जाते की गणेश घरातून येणारी सर्व संकटे दूर करतो आणि व्यक्तीच्या मनोकामना पूर्ण करतो. चतुर्थीच्या दिवशी चंद्रदर्शनही खूप शुभ मानले जाते. सूर्योदयापासून सुरू होणारे हे व्रत चंद्रदर्शनानंतर संपते. संकष्टी चतुर्थीला वर्षभरात 13 व्रत केले जातात. प्रत्येक व्रतासाठी वेगळी व्रतकथा आहे.
विकटा संकष्टी चतुर्थी उपाय (Vikata Sankashti Chaturthi Upay)
संकष्टी चतुर्थीच्या दिवशी गणपतीचे व्रत केल्यास माणसाची प्रत्येक इच्छा पूर्ण होते. संकष्टी चतुर्थीच्या दिवशी कथा श्रवण केल्याने गणपतीचा आशीर्वाद मिळतो, असे मानले जाते. संकष्टी चतुर्थीच्या दिवशी गणपतीच्या किमान 12 नावांचे स्मरण देखील केले पाहिजे जेणेकरुन भविष्यातील सर्व संकटांपासून मुक्ती मिळून आनंदी जीवन जगता येईल.